vonnis
RECHTBANK DEN HAAG
Team handel
Zittingsplaats Den Haag
zaaknummer / rolnummer: C/09/515192 / HA ZA 16-864
Vonnis van 27 september 2017
in de zaak van
de naamloze vennootschap
KONINKLIJKE PHILIPS N.V.,
gevestigd te Eindhoven,
eiseres in conventie in de hoofdzaak,
eiseres in het incident tot het treffen van een provisionele voorziening,
verweerster in het in het exhibitie incident,
verweerster in reconventie,
advocaat mr. J.A. Dullaart te Naaldwijk (voorheen mr. L. Ph. J. baron van Utenhove te Den Haag),
tegen
1. de rechtspersoon naar buitenlands recht
ASUSTEK COMPUTER INC.,
gevestigd te Taiwan (China),
2. de vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
ASUS EUROPE B.V.
gevestigd te Nieuwegein (voorheen Asus Computer Benelux B.V., te Emmen)1,
3. de vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
ASUS HOLLAND B.V.,
gevestigd te Rotterdam,
gedaagden in conventie in de hoofdzaak,
verweersters in het incident tot het treffen van een provisionele voorziening,
eiseressen in het in het exhibitie incident,
eiseressen in reconventie,
advocaat mr. C. Shannon te Eindhoven.
Partijen worden hierna Philips en (gezamenlijk) Asus (vr. ev.) genoemd. Waar relevant worden de Asus-partijen afzonderlijk Asustek, Asus Europe en Asus Holland genoemd.
De procedure
1.1.Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de beschikking van de voorzieningenrechter van deze rechtbank van 14 december 2015 waarbij verlof is verleend te dagvaarden volgens de regeling voor de versnelde bodemprocedure in octrooizaken,
- -
de dagvaarding van 15 december 2015,
- -
de akte houdende overlegging producties van 27 juli 2016 met producties EP1 t/m 15,
- -
de conclusie van antwoord, tevens incident ex. art. 843a Rv2, tevens eis in reconventie van 5 oktober 2016 met producties GP1 t/m 33,
- -
de conclusie van antwoord in het incident ex artikel 843a Rv van 19 oktober 2016, met productie EP16 t/m 21,
- -
de conclusie van antwoord in reconventie van 30 november 2016, met producties EP22 t/m 26,
- de e-mail van mr. Van den Broek van 5 december 2016 waarin hij namens partijen een (aangepast) procesregime voorstelt voor deze procedure en de tussen partijen aanhangige VRO3-procedures met zaaknummers 512839 en 514186, alsmede de e-mail van 14 december 2016 waarin de rechtbank daarin heeft bewilligd,
- -
de e-mail van mr. Van den Broek van 10 januari 2017 waarin hij de kostenafspraak tussen partijen als volgt weergeeft: “Het afgesproken bedrag bedraagt € 320.000,-- per procedure waarvan € 150.000,-- kan worden toegerekend aan de werkzaamheden m.b.t. de geldigheid,
€ 75.000,-- aan de werkzaamheden m.b.t. de inbreuk, € 70.000,-- aan de werkzaamheden m.b.t. het FRAND-verweer en € 25.000,-- aan de werkzaamheden m.b.t. de inzagevordering ex artikel
843a Rv.” - -
de akte overlegging nadere producties van Asus van 11 januari 2017 met producties GP34 t/m 45,
- -
de akte overlegging reactieve producties van Asus met roldatum 9 februari 2017 met producties GP46 en 47,
- -
de akte houdende wijziging van de grondslag van eis met roldatum 9 maart 2017 van Philips,
- -
de akte houdende overlegging producties met roldatum 9 maart 2017 van Philips met producties EP27 t/m 32,
- -
de akte houdende overlegging reactieve producties van Philips met roldatum 9 maart 2017, met producties EP33 t/m 36,
Tevens wordt in deze procedure conform de met partijen gemaakte procesafspraak als ingediend beschouwd :
- de in de zaak met zaaknummer 512839 ingediende akte houdende overlegging producties van Philips van 30 november 2016 met producties EP25 t/m 32.
1.2.Op 9 maart 2017 heeft pleidooi plaatsgevonden in het incident ex artikel 843a Rv (hierna: het exhibitie incident) en in de hoofdzaak. Het pleidooi in het incident en in de hoofdzaak heeft, voor wat betreft de FRAND4-stellingen van partijen, gelijktijdig
maar niet gevoegd plaatsgevonden met het FRAND-pleidooi in de zaken met zaaknummers 512839 en 514186. Partijen hebben hun standpunten doen bepleiten, Philips door mrs.
B.J. van den Broek en G. Theuws, advocaten te Amsterdam en M.J.F.M. Dolmans, advocaat en Asus door mrs. W.G.J. Maas, B. Nijhof en E.T. Bergsma, advocaten te Eindhoven, bijgestaan door mr. ir. F.A.T. van Looijengoed, octrooigemachtigde. Zij hebben daarbij pleitnotities overgelegd. Ter zitting heeft de rechtbank het bezwaar van Philips tegen de volgens haar door Asus tardief ingezette inventiviteitsaanval gebaseerd op het document “Nortel 2” (zie hierna) verworpen, aangezien die aanval een reactie betreft op de door Philips bij conclusie van antwoord in reconventie ingeroepen hulpverzoeken waarop Asus voorafgaand aan de zitting niet met een processtuk van haar advocaat heeft kunnen reageren.
1.3.Ten slotte is vonnis nader bepaald op heden.
2 De feiten
2.1.
Philips is houdster van octrooien die zij essentieel acht voor de technische standaarden UMTS5 (3G) en LTE6 (4G) voor mobiele communicatie. Philips heeft bij de standaardisatie-organisatie ETSI7 deze octrooien als essentieel aangemeld, en heeft zich er schriftelijk toe verbonden deze octrooien op eerlijke, redelijke en niet-discriminerende (FRAND)voorwaarden in licentie te geven, overeenkomstig ETSI’s IPR Policy.
2.2.
Bij brief van 21 november 2013 heeft Philips haar UMTS- en LTE-octrooiportfolio en licentieprogramma bij Asus onder de aandacht gebracht, zich daarbij op het standpunt stellend dat Asus diverse mobiele communicatie-apparaten fabriceert of verhandelt die inbreuk maken op één of meer van haar UMTS/LTE-octrooien. Vervolgens hebben diverse besprekingen tussen partijen plaatsgevonden. Bij brief van 21 september 2015 heeft Philips aan Asus een concept-licentieovereenkomst gezonden. Een licentieovereenkomst is niet tot stand gekomen.
2.3.
Eind 2015 is Philips inbreukprocedures gestart bij deze rechtbank ter zake haar octrooien EP 1 685 659 (EP 659 - deze zaak ), EP 1 623 511 (EP 511) en EP 1 440 525 (EP 525)8. Deze octrooien zijn aangemeld als essentieel voor de zogenaamde HSPA9-optie binnen de UMTS-standaard, waarmee een snelle dataoverdracht kan worden gerealiseerd (ook wel aangeduid met 3.5G of 3G+).
2.4.
Philips heeft een in het Engels gestelde technische inleiding op de in de octrooien aan de orde zijnde UMTS-technologie overgelegd die als volgt luidt:
UMTS Primer
UMTS history
1. In the early 1990’s, the ‘Global System for Mobile communications’ (GSM) has been deployed. GSM is one of the second generation (2G) networks for mobile communications. Despite its enormous success, there was a need for a global standard for the next cellular developments which could provide the user with higher data rates.
2. With this in mind, the ‘International Telecommunication Union’ (ITU) started the process of defining concepts for third generation (3G) systems. This was referred to as ‘International Mobile Telecommunications 2000’ (IMT-2000). In order to implement the requirements defined by IMT-2000, in November 1999 the ITU formally adopted specifications for the ‘Universal Mobile Telecommunications System’ (UMTS) developed by 3GPP as part of the IMT-2000 family of standards.
3. Since then, the 3GPP consortium ‘Third Generation Partnership Project’ has been responsible for the maintenance and further evolution of the UMTS specifications. In Europe, the relevant standards organisation is the ‘European Telecommunications Standards Institute’ (ETSI), which is a partner of 3GPP.
4. After the first release of the UMTS Specifications in 1999 (Release 99), a number of further releases followed, including the introduction of ‘High Speed Downlink Packet Access’ (HSDPA) in Release 5 (2002) and ‘High Speed Uplink Packet Access’ (HSUPA) in Release 6 (2004). HSDPA and HSUPA are commonly referred to together as ‘High Speed Packet Access’ (HSPA).
5. The introduction of the HSDPA- and HSUPA-protocols significantly increased the maximum data transmission speeds available, allowing users to download and upload data (such as internet pages and pictures) much more quickly than before.
UMTS network
6. The UMTS network consists of three principal interacting entities: the Core Network (CN), the UMTS Terrestrial Radio Access Network (UTRAN) and the User Equipment (UE).
7. The CN is the entity that interfaces with external networks, including the public phone network, other cellular telecommunications networks and the internet. The UTRAN is the radio access network. It contains base stations (BS) (in UMTS called ‘Node B’s) that are equipped to send and receive radio signals. Via these radio signals, a base station is able to communicate with a mobile station (MS) (in UMTS called ‘User Equipment’ or ‘UE’), such as a mobile telephone. A base station typically serves a particular geographical area, commonly referred to as a “cell” (it may also control more than one cell). The UTRAN also interfaces with the CN and thus forms a “bridge” between the UE and the CN.
8. The UMTS network is schematically shown below:
CDMA
9. In mobile communications systems, such as GSM and UMTS, the uplink and downlink transmissions (i.e. from mobile station to base station and from base station to mobile station, respectively) are typically distinguished by using different radio frequency bands or different timeslots.
10. One of the main differences between GSM and UMTS is the manner in which the transmissions of different mobile stations are distinguished from one another.
11. GSM makes use of ‘Time Division Multiple Access’ (TDMA). In this method, different mobile stations are instructed to “listen” to transmissions from the base station (and send transmissions to the base station) only during different predetermined timeslots. Thus, transmissions associated with different mobile stations are separated in time.
12. The most wide-spread version of the...
